ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ ΣΟΦΟΥΛΗΣ ( 1860 - 1949

Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης γεννήθηκε το 1860 στο Βαθύ Σάμου. Αρχικά σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε με ανώτερες σπουδές Αρχαιολογίας στην Γερμανία. Συμμετείχε σε αρκετές ανασκαφές στην Ελλάδα με κυριότερη αυτή της Αρχαίας Μεσσήνης, όπου είχε τεθεί επικεφαλής. Στην πολιτική εισέρχεται όταν το 1900 επιστρέφει στην Τουρκοκρατούμενη γενέτειρα του Σάμο και χάρις τις φιλελεύθερες και ριζοσπαστικές του ιδέες, εκλέχθηκε αντιπρόσωπος στο συμβούλιο του νησιού, σε ένα θεσμό αυτοδιοίκησης που μαζί με άλλα προνόμια είχαν δοθεί από την Πύλη το 1832 ως αντίδωρο για την παραμονή της Σάμου υπό την επικυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 

Ο Σοφούλης ως νέος πολιτικός απαίτησε από τις Οθωμανικές Αρχές, την πλήρη και κατά γράμμα εφαρμογή της οργανικής διατάξεως του 1832, με ταυτόχρονη παροχή και νέων πολιτικών ελευθεριών στην Σάμο. Ο Σουλτάνος απάντησε στις αρχές του 1908 με τον διορισμό του αδιάλλακτου Α. Κοπάση ως ηγεμόνα του νησιού και την αποστολή στρατού κατά παράβαση του Οθωμανικού οργανικού νόμου. Ο Σοφούλης με τους υποστηρικτές του αντιστάθηκαν ενόπλως στο Άνω Βαθύ κατά των Τούρκων στρατιωτών, αλλά τελικά αναγκάστηκαν όλοι να αποχωρήσουν στην Αθήνα.