ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΑΛΑΝΔΡΙΩΤΗ ΒΑΣΙΛΗ ΚΟΥΝΕΛΗ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΤΟΥ ΝΟΜΑΤΑΙΟΥ ΣΤΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΔΙΑΒΑΖΩ 2012

Νοματαίος του Βασίλη Κουνέλη γράφει ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου Νομάτοι ή νοματαίοι είναι, σύμφωνα με τα λεξικά, τα ανώνυμα, χωρίς ταυτότητα πρόσωπα: τα πρόσωπα που δύσκολα ξεχωρίζουν ή αποσπώνται από το πλήθος, παραμένοντας πάντα ένα με την κίνηση και τη φωνή του. Σύμφωνα και πάλι με τα λεξικά, οι νομάτοι ή νοματαίοι απαντούν μόνο στον πληθυντικό. Αυτό δεν θα εμποδίσει  τον Βασίλη Κουνέλη (γεν. 1965) να γυρίσει τη λέξη στον ενικό για να τιτλοφορήσει το πρώτο πεζογραφικό του βιβλίο, προειδοποιώντας μας ευθύς εξαρχής για το είδος της ιστορίας που θα παρακολουθήσουμε. Ο κεντρικός του ήρωας, ο οποίος ακούει στο όνομα Θοδωρής, κρατάει από σόι δασκάλων, τους Μπαντουβάκηδες (τα κλαδιά του γενεαλογικού τους δέντρου θα τα βρούμε περίπου σε όλη την Ελλάδα), και είναι ένας ανήλικος, αδιαμόρφωτος ήρωας: ένα μεγάλο και έκπληκτο πλην κάθε άλλο παρά ανυποψίαστο παιδί ή, καλύτερα, ένας ανήσυχος και ανυπότακτος χαλανδριώτης έφηβος (περιττό να υπενθυμίσω πως δεν είναι όλοι οι έφηβοι ούτε υποψιασμένοι ούτε ανυπότακτοι), που αφηγείται άτακτα, αλλά με την ενδεδειγμένη εσωτερική συνοχή, το σχολικό και οικογενειακό του παρόν, ταυτισμένο με την πρώτη περίοδο της μεταπολίτευσης. Ο Θοδωρής ανατρέχει εκ παραλλήλου τόσο στα παιδικά του χρόνια, τα οποία ανακαλούν την εποχή της δικτατορίας, όσο και στα χρόνια των αναμνήσεων των ενηλίκων (πρωτίστως της γιαγιάς και του θείου του), που ξεκινούν από τον Εμφύλιο, για να φτάσουν μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Το χρονικό αυτό τρίπτυχο του λόγου του ενδοδιηγητικού αφηγητή (ο Θοδωρής συμμετέχει σε όλα τα δρώμενα, ακόμη και στις αναμνήσεις των συγγενών του, οι οποίες πολύ συχνά τον επηρεάζουν και τον προβληματίζουν βαθιά) αποτελεί το ισχυρότερο και το πλέον αποτελεσματικό μέσον στα χέρια του Κουνέλη. Γιατί; Μα, επειδή ο συγγραφέας αποκτά έτσι τη δυνατότητα να εξαπλωθεί σ’ ένα δεόντως εκτεταμένο άνυσμα, το οποίο δίνει ικανό βάθος στο προσκήνιο της μεταπολίτευσης, συνδέοντας τα φαινόμενά της, που εγγράφονται στον ιστορικό και βιωματικό χρόνο του Θοδωρή, με τη νεότερη (κατά βάση μεταπολεμική) πολιτικοκοινωνική διαδρομή της Ελλάδας.