Άνθρωποι και γεγονότα που σημάδεψαν τη χρονιά που πέρασε. Από το Α ώς το Ω.

Γράφουν οι: Κατερίνα Αγγελιδάκη, Δώρα Αμαραντίδου, Έλενα Γαλανοπούλου, Βάιος Μαχμουντές, Φωτεινή Μπάρκα, Ιωάννα Μπλάτσου, Χρυσούλα Παπαϊωάννου, Βασιλική Τζεβελέκου, Κωστούλα Τωμαδάκη.

Ποιοι διακρίθηκαν με το έργο και τη στάση τους, ποιοι απογοήτευσαν, ποιοι έφυγαν για πάντα. Ποια γεγονότα έδωσαν τον θετικό ή αρνητικό τόνο τους σε μια χρονιά τόσο δύσκολη, ποιες πρωτόγνωρες καταστάσεις βιώσαμε, τι ελπίζαμε και τι μας ήρθε ουρανοκατέβατο. Η συντακτική ομάδα του «Ποντίκι art» κάνει τη διαδρομή αυτού του χρόνου και σταματά σε όσα αξίζει να θυμόμαστε από το 2011 στον χώρο του πολιτισμού. Ώρα για ανασκόπηση μιας χρονιάς που χαρακτηρίστηκε όσο καμιά άλλη από τη βαθιά ύφεση και την αλλαγή όλων των δεδομένων.

Αγαλματάκι

Ακίνητο, αμίλητο και τελικά… αγέλαστο. Ναι, όντως το Χρυσό Αγαλματίδιο δεν… γέλασε στον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου. Και μόνο, όμως, το γεγονός ότι κατάφερε και μπήκε στην τελική πεντάδα για το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας το 2011 ήταν μεγάλο κατόρθωμα. Το ελληνικό σινεμά περπάτησε στο πιο διάσημο κόκκινο χαλί του κόσμου. Έκτοτε ο διεθνής προβολέας έχει καρφωθεί για τα καλά πάνω του. Όσο για τον Γιώργο Λάνθιμο, το τέλος της χρονιάς τον βρήκε με μία ακόμη σημαντική διάκριση. Η τελευταία του ταινία, «Άλπεις», έφυγε από το Φεστιβάλ Βενετίας τον Αύγουστο με το Βραβείο Σεναρίου, που μοιράστηκε ο σκηνοθέτης με τον Ευθύμη Φιλίππου.

Biennale της Αθήνας

Ήταν μία από τις ωραιότερες εκθέσεις που είδαμε φέτος κι ας φύγαμε ακόμη πιο μελαγχολικοί και καταθλιπτικοί. Οι επιμελητές (Νικολά Μπουριό, Ξένια Καλπακτσόγλου, Poka-Yio) έστησαν τα έργα ευφυώς, στρέφοντας λες έναν καθρέφτη στο πρόσωπο του θεατή. Η ιστορία συγκρότησης του νεοελληνικού κράτους από τη Μεταπολίτευση και μετά, ξεδιπλώθηκε στις αίθουσες της Διπλαρείου Σχολής, άλλοτε με ωμό και σκληρό τρόπο, άλλοτε νοσταλγικά κι όπου χρειαζόταν χιουμοριστικά, με έντονα σαρκαστική διάθεση. Αλλά πάντα χωρίς διδακτισμούς, σηκωμένα δάχτυλα και στρογγυλοποιήσεις πολιτικής ορθότητας. Η ειρωνεία είναι ότι με την αφήγησή της μπορούσαν να ταυτιστούν Έλληνες και ξένοι όλων των ηλικιών. Το μαύρο μας το χάλι μάς διεθνοποίησε...

Γυναικεία δύναμη

Αν υπάρχει μια Βρετανίδα τραγουδίστρια που σάρωσε (κυριολεκτικά) τη χρονιά που τελειώνει, δεν είναι άλλη από την 21χρονη Adele. Με το δεύτερο μόλις άλμπουμ της (το «21») η χαρισματική τραγουδίστρια προτάθηκε για 6 Βραβεία Γκράμι. Τα τραγούδια της («Rolling In The Deep», «Set Fire To The Rain») ακούγονταν ασταμάτητα παντού και ανέδειξαν το ταλέντο της. Καθόλου παράξενο, λοιπόν, που η Adele ανακηρύχτηκε η πιο εμπορική καλλιτέχνης, με ρεκόρ πωλήσεων στη Βρετανία πάνω από 3 εκατομμύρια δίσκων. Τώρα, η μουσική βιομηχανία αναζητά την επόμενη Adele, που θα τη βγάλει από την κρίση. Μπορεί να πάρει λίγο χρόνο, αλλά να δείτε πως θα τη βρει.

Δεκάρα τσακιστή

Η τέχνη ανθεί στην κρίση, λένε όλοι. Μάλλον κλισέ ακούγεται, όμως, ή – στην καλύτερη περίπτωση – ευχή, αν λάβουμε υπόψη μας τη λαίλαπα που έχει υποστεί ο πολιτισμός στη χώρα μας την τελευταία χρονιά. Όχι μόνο δεν υπάρχει ούτε ευρώ για τις επιχορηγήσεις των θεάτρων (με τόσους άνεργους αστεία λέμε τώρα;), αλλά τα χρήματα ρέουν πλέον με το σταγονόμετρο ακόμα και στις κρατικές μας σκηνές (όπου η… παρέλαση των ματαιώσεων έχει ήδη ξεκινήσει). Στο σινεμά ούτε λόγος. Καμικάζι σκηνοθέτες κάνουν ταινίες χρεωμένοι ώς τον λαιμό. Τέχνη υπέρ πίστεως και πατρίδας, λοιπόν, περιμένοντας κάποια λουλούδια να ανθήσουν μέσα στην έρημο της ανασφάλειας.

Έξω

Μετά την «άσεμνη» Αφροδίτη της Μήλου ήρθε φέτος ο Παρθενώνας που βουλιάζει στη θάλασσα από το γερμανικό περιοδικό «Focus». Η «Liberation» βγήκε με εξώφυλλο τη λέξη ΧΑΟΣ και όλοι έβγαλαν τα απωθημένα τους εναντίον της χώρας μας, κοροϊδεύοντας ακόμα και τον αρχαίο πολιτισμό της. Ο τίτλος κάτω από τον μισοβυθισμένο Παρθενώνα ήταν «Χάθηκαν τα λεφτά μας», αλλά οι συντάκτες ξέχασαν να μετρήσουν πόσα δισεκατομμύρια κέρδισαν από εμάς τους «φτωχούς» Ευρωπαίους τόσα χρόνια. «Δικαίως οι Γερμανοί τα βάζουν με τους Έλληνες», έρχεται η χαριστική βολή κατευθείαν στην καρδιά από την κυρία Νάνα Μούσχουρη, ευρωβουλευτή την πενταετία 1994-1999, η οποία συμπλήρωσε επάξια το παζλ των ενορχηστρωμένων επιθέσεων από τον διεθνή Τύπο.

Ζωή σε εφεδρεία

Αν και το υπουργείο Πολιτισμού προχωράει στην εφαρμογή του (αποτυχημένου) μέτρου της εφεδρείας, από την περασμένη άνοιξη έγινε αποδέκτης προσωπικού από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. «Έτσι στελέχωσε μεγάλα μουσεία, όπως το Αρχαιολογικό» ακούσαμε σε μια συζήτηση. Δεν ξέρουμε γιατί, αλλά θυμηθήκαμε μια επίσκεψή μας στο περίφημο Rijksmuseum στο Άμστερνταμ, πριν από δύο δεκαετίες, όπου με ευγένεια και γνώσεις ένας υπάλληλος ξεναγούσε αυθόρμητα τους επισκέπτες στη «Νυχτερινή Περίπολο» του Ρέμπραντ. Σκεφτόμαστε, λοιπόν, ποιος παίζει μαζί μας, καθώς η εξειδίκευση κι η εμπειρία δεν υποκαθίσταται από την εφεδρεία με μετακλήσεις υπαλλήλων που δεν γνωρίζουν το αντικείμενο. Αντιθέτως έτσι χάνεται σε μια στιγμή η πείρα δεκαετιών.

Ήθελα να…

«Να απελευθερώσουμε τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου από χρόνιες αγκυλώσεις». «Δεν θα χαθεί καμιά χρονιά επιχορηγήσεων». «Τι να συναντήσω, το brand name των θεάτρων; Να τους “χαϊδέψω” επειδή εκτοξεύουν απειλές; Υπήρχε μια νοοτροπία ότι τα λεφτά έρχονταν διά μαγείας. Ποιος τους είπε ότι το κράτος, χρόνος μπαίνει χρόνος βγαίνει, μπορεί να μοιράζει χρήματα;». «Στόχος μας πάντα είναι τα μνημεία μας να μας εμπνέουν. Και εμάς που είμαστε πολίτες αυτής της χώρας και τους ξένους επισκέπτες». «Ο πολιτισμός χρειάζεται χρήματα, αλλά με χρήματα δεν αγοράζουμε πολιτισμό» (!). Οι χαρακτηριστικότερες δηλώσεις (δεν έκανε και πολλές) του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού Παύλου Γερουλάνου τη χρονιά που φεύγει...

Θέατρα όπως ΔΕΚΟ

Τι κι αν «έκλεισαν» με την απεργία τους την Επίδαυρο τον περασμένο Ιούλιο; Κανενός δεν ίδρωσε το αυτάκι. Το Εθνικό Θέατρο και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος παραμένουν ακόμη στη λίστα με τις ΔΕΚΟ. Τι κι αν όλοι αναγνωρίζουν το παράλογο της υπόθεσης ένα κρατικό θέατρο να λειτουργεί με τους όρους που λειτουργεί η ΔΕΗ και ο ΟΣΕ; Τα θέατρα δουλεύουν Σαββατοκύριακα και αργίες. Πώς θα πληρωθούν οι ηθοποιοί και οι εργαζόμενοι όταν έχουν κοπεί – ελέω μνημονίου – οι υπερωρίες; Δυστυχώς κανένας δεν ανέλαβε – όπως υποσχέθηκαν – την πρωτοβουλία να τα εξαιρέσει. Τέτοια κατάσταση ούτε στην Σοβιετία δεν γνώρισαν τα θέατρα. Ευτυχώς που το 2011 τα αγκάλιασε (και με το παραπάνω) το κοινό.

I am Steve Jobs

Σε μια εποχή που οι κοινωνίες προσπαθούσαν να διατηρήσουν τα πλεονεκτήματά τους στην ψηφιακή τεχνολογία, ο Steve Jobs ενσάρκωσε το υπέρτατο έμβλημα εφευρετικότητας, φαντασίας και συνεχούς καινοτομίας. Ο πρωτοπόρος του 21ου αιώνα κατάφερε να συνδυάσει την τεχνολογία με τη φαντασία και να βάλει τη σφραγίδα του σε έξι διαφορετικές βιομηχανίες του μέλλοντος: τους προσωπικούς υπολογιστές, την τηλεφωνία, τη μουσική, τα κινούμενα σχέδια, τις ψηφιακές εκδόσεις, το tablet computing. Παθιασμένος, άσπλαχνος, οραματιστής, ο δημιουργός της Apple πίστεψε ότι μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο και τον άλλαξε.

Κλαμπ των καταραμένων… 27

Υπάρχει κάτι που δεν έχει ειπωθεί για την αδικοχαμένη ντίβα της σόουλ Έιμι Γουάινχαουζ; Για τη μοναδική φωνή της, την πολυτάραχη ζωή της, τη σχέση της με τα ναρκωτικά και το ποτό, τις εκκεντρικές εμφανίσεις της; Η Έιμι «έφυγε» από τη ζωή σε ηλικία 27 ετών, στις 23 Ιουλίου του 2011, ακολουθώντας τη μοίρα μεγάλων καλλιτεχνών που άφησαν την τελευταία πνοή τους στην ίδια ηλικία. Κι ενώ ο κόσμος περιμένει να ακούσει το τελευταίο άλμπουμ που ηχογράφησε πριν πεθάνει, η Έιμι κάνει παρέα με τον Τζίμι Χέντριξ, τον Τζιμ Μόρισον, τον Κερτ Κομπέιν, την Τζάνις Τζόπλιν και τον Μπράιαν Τζόουνς, τραγουδώντας – τι άλλο; – το «Back To Black».

Λύθηκαν τα μάγια!

Το φαινόμενο Χάρι Πότερ μονοπώλησε το εκδοτικό και κινηματογραφικό ενδιαφέρον ανά την υφήλιο, έκανε τρελές εισπράξεις και απέκτησε θαυμαστές όλων των ηλικιών, για μία και πλέον δεκαετία. Η τρελή κούρσα που ξεκίνησε με το πρώτο βιβλίο ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο με την όγδοη και τελευταία ταινία «Ο Χάρι Πότερ και οι κλήροι του Θανάτου, Μέρος 2ο», βασισμένη στο δεύτερο μέρος του τελευταίου βιβλίου της διάσημης νουβέλας της Τζ. Κ. Ρόουλινγκ. Είναι περιττό ν’ αναφέρουμε ότι και η τελευταία ταινία έκανε ρεκόρ εισπράξεων και στη χώρα μας σημείωσε το καλύτερο άνοιγμα των τελευταίων χρόνων με περισσότερους από 50.000 θεατές την πρώτη ημέρα!

Μνουσκίν και Λεπάζ

Δύο κορυφαίοι θεατράνθρωποι της παγκόσμιας σκηνής στιγμάτισαν με τις παραστάσεις τους τη χρονιά που φεύγει. «Οι ναυαγοί της τρελής ελπίδας» της Αριάν Μνουσκίν στο Φεστιβάλ Αθηνών και το «Far Side of the moon» του Ρομπέρ Λεπάζ στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση έφεραν σε επαφή το ελληνικό κοινό με το «νεο-ουμανιστικό» ρεύμα που διαπερνά την τέχνη των μεγάλων δημιουργών του παγκόσμιου θεάτρου, καθώς και των δύο η προσέγγιση είναι ανθρωποκεντρική, τρυφερή, με συμπόνια και πίστη στον άνθρωπο και την εγγενή καλοσύνη του, συνθέτοντας παραστάσεις - βάλσαμο κόντρα στον άγριο ατομικισμό της εποχής μας.

Nightcall

Ένας τίτλος ταινίας που πρέπει να εμπεδώσουμε, για πολλούς λόγους, αλλά κυρίως για τον σέξι και ταλαντούχο Ράιαν Γκόσλινγκ. Ο 31χρονος Καναδός ηθοποιός έχει ήδη τη βιομηχανία του Χόλιγουντ στα πόδια του. Αλλά για να πούμε την αλήθεια το «Drive» του Νίκολας Γουίντινγκ Ρεφν – ο φετινός Χρυσός Φοίνικας Σκηνοθεσίας – του ανέβασε το status. Δεν ήταν απλά μια ταινία δράσης, βίαιη και σκοτεινή, που την έβλεπες και ένιωθες ότι οδηγείς μέσα στην πόλη, νύχτα, με 250 χιλιόμετρα την ώρα. Το «Drive» εξελίχθηκε σε ποπ κουλτούρα, με ένα απίστευτο σάουντρακ, ωδή στην ηλεκτρονική ποπ των 80’s με το τραγούδι «Nightcall» του Καβίνσκι να δημιουργεί…μποτιλιάρισμα. Και θυμηθείτε το: ο σκορπιός στο ασημί τζάκετ του Γκόσλινγκ θα γράψει ιστορία.

Ξιφομαχίες στα μουσεία

Δύο χρόνια επιτυχημένης λειτουργίας του νέου Μουσείου της Ακρόπολης και τα δημόσια μουσεία δεν εννοούν να καταπιούν την ύπαρξή του. Αρνούνται συνειδητά να συμφιλιωθούν με την ιδέα ότι μπορεί και στη χώρα μας να υπάρχει ένα αρχαιολογικό μουσείο ιδιωτικού δικαίου με έσοδα. Σύσσωμος ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων αλλά και έγκριτα στελέχη της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας κατήγγειλαν τη χρονιά που μας πέρασε τον Τύπο (!) και όσους επιθυμούν τη μετατροπή των μουσείων σε «κερδοφόρες ταμειακές μηχανές, σαν το προβαλλόμενο ως πρότυπο ΝΜΑ». Την ώρα που ορθώνονταν το λάβαρο της διαμαρτυρίας, τα μουσεία που υπερασπίζονται μαράζωναν με κλειστές αίθουσες, κλειστά πωλητήρια και ραγδαία πτώση της επισκεψιμότητας. Ή στραβός είναι ο γιαλός...

On the road

Σε μια χρονιά ύφεσης, όπως είναι αυτή που αποχαιρετούμε, η τέχνη δεν θα μπορούσε να είναι πολυτελής και ελιτίστικη. Ο ρόλος των καλλιτεχνών σε στιγμές κρίσης είναι δίπλα στην κοινωνία. Γι’ αυτό το 2011 η τέχνη βγήκε στον δρόμο. Το Φεστιβάλ Θεάτρου Δρόμου της Αθήνας κατάφερε να πραγματοποιηθεί και φέτος, με μηδενικό προϋπολογισμό. Μας το δίδαξε αυτό η κορυφαία Αριάν Μνουσκίν, που κατέβασε την παράστασή της στο πλευρό των «Αγανακτισμένων». Η Λυρική με τους σολίστ στο διώροφο λεωφορείο. Το Εθνικό με την «Αντιγόνη» στις πιο δύσκολες γειτονιές της Αθήνας. Αλλά και το ΕΜΣΤ με τα κόκκινα μπαλόνια της Τζένης Μαρκάτου, που έκαναν φτερά από την πλατεία Κοτζιά...

Πολιτισμός της πέτρας

Πέτρα, πετράδι, πολύτιμος λίθος, λιθοβολισμός, πετροπόλεμος. Πέτρα, το πρώτο υλικό που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για την κατασκευή των εργαλείων του, για το άναμμα της φωτιάς, για τον ιερό βωμό των θυσιών και των δεήσεων. Οι πολύτιμοι λίθοι, δείγμα εξουσίας βασιλιάδων, και ο λιθοβολισμός, τρόπος θανάτωσης ανά τους αιώνες. Άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία και τον πολιτισμό, η πέτρα ήταν πρωταγωνίστρια το 2011, τη χρονιά των περισσότερων εξεγέρσεων και διαδηλώσεων. Από την Πουέρτα ντελ Σολ, την πλατεία Ταχίρ ώς την πλατεία Συντάγματος, την Κερατέα και τη Γουόλ Στριτ, εκατομμύρια διαδηλωτές έσφιξαν στα χέρια τους μια πέτρα κι άντλησαν την αρχετυπική της δύναμη λίγο πριν ξεσπάσει ο πετροπόλεμος.

Ριχάρδος ο ευπώλητος

Περίπου 27.000 εισιτήρια σε 3 μέρες! Και τα δύο νούμερα πρωτόγνωρα στην Επίδαυρο, καθώς για πρώτη φορά στα χρονικά του θεσμού τα τελευταία χρόνια παραχωρείται το αρχαίο αργολικό θέατρο για τρίτη συνεχή μέρα στην ίδια παραγωγή. Μια παραγωγή – ε ναι, για τον «Ριχάρδο ΙΙΙ» του Σαμ Μέντες με τον Κέβιν Σπέισι στον ομώνυμο ρόλο ο λόγος – που στοίχισε 300.000 ευρώ στο Ελληνικό Φεστιβάλ αποφέροντάς του καθαρό κέρδος 600.000 ευρώ! Πέρα όμως από την εμπορική επιτυχία της παράστασης, το όλο εγχείρημα θα μείνει στο συλλογικό υποσυνείδητο των θεατών κυρίως λόγω της αψεγάδιαστης ερμηνείας αυτού του ιερού τέρατος της υποκριτικής που ονομάζεται Κέβιν Σπέισι.

Συναυλίες...

Τρεις ήταν μόνο οι κερδοφόρες συναυλίες του 2011: Των Πυξ Λαξ (80.000 εισιτήρια), των Μπον Τζόβι (65.000) και του Ρότζερ Γουότερς (45.000). Κατά τα άλλα, δεκάδες εμφανίσεις μεγάλων ονομάτων καταποντίστηκαν εισπρακτικά. Οι μόνοι που βγήκαν κερδισμένοι, όχι τόσο εισπρακτικά, αλλά ηθικά, ήταν οι εκπρόσωποι της νέας ελληνικής μουσικής σκηνής, όπως οι Ελεονώρα Ζουγανέλη, Πάνος Μουζουράκης, Μόνικα, Νατάσα Μποφίλιου, που έδωσαν πάρα πολλές παραστάσεις σε μικρούς συναυλιακούς χώρους, ξεχνώντας την έννοια της «αρπαχτής».

Τσοκ γκιουζέλ...

…που θα πει πολύ όμορφο. Το 2011 η ελληνική τηλεόραση μίλησε απταίστως την τουρκική και χιλιάδες νοικοκυριά συντόνισαν τους δέκτες τους στις σαπουνόπερες των έξυπνων γειτόνων. Η δικιά μας κρίση έδωσε την ευκαιρία στην τουρκική οικονομία να κερδίσει δεκάδες εκατομμύρια από την εξαγωγή σειρών τύπου «Έρωτας και τιμωρία», που θα έκανε ακόμα και τον Φώσκολο να μιλήσει τούρκικα. Οι Έλληνες ηθοποιοί έχασαν τηλεοπτικά μεροκάματα, οι Τούρκοι συνάδελφοί τους κέρδισαν και ο Ερντογάν έτριψε τα χέρια με απόλυτη ικανοποίηση. Διότι ο πολιτισμός και η οικονομία στις μέρες μας περνάνε πρώτα από την τηλεόραση. Δεκάδες είναι, επίσης, τα φροντιστήρια τουρκικών που ξεφύτρωσαν στην Αθήνα. Τυχαίο; Δεν νομίζουμε.

Υστερόγραφο…

…μιας καριέρας ανάρτησαν στο επίσημο site τους οι σπουδαίοι REM από την Αθήνα της Τζόρζια τον περασμένο Σεπτέμβριο, ανακοινώνοντας λιτά το τέλος μιας μεγάλης διαδρομής. Μια απόφαση που μάλλον εξέπληξε τους περισσότερους θαυμαστές τους, οι οποίοι τους ακολουθούσαν πιστά από το κλασικό ντεμπούτο τους «Murmur» (1983) μέχρι το κύκνειο άσμα της μπάντας «Collapse into Now» (2011). Το ελληνικό κοινό, που τόσο τους λάτρεψε, είχε την ευκαιρία να απολαύσει τον μοναδικό Μάικλ Στάιπ και την παρέα του δύο φορές επί σκηνής: το 1999 στον Αγ. Κοσμά και εννέα χρόνια αργότερα στο Καλλιμάρμαρο. Ποτέ δεν ξέρεις. Μπορεί το 2021 να ξανατραγουδήσουμε το «Losing My Religion» σε ένα ακόμη ροκ reunion.

Φράνζεν Τζόναθαν

O «Αμερικανός Τολστόι», όπως τον αποκαλούν τα ΜΜΕ, είναι ο πρώτος λογοτέχνης που έγινε μέσα σε μια δεκαετία εξώφυλλο στο «Time» και η Όπρα Γουίνφρεϊ τον φιλοξένησε στην εκπομπή της. Ο Φράνζεν, ήδη βραβευμένος με το αμερικανικό Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας για τις «Διορθώσεις», ανήκει στην αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών και αγωνίζεται για το περιβάλλον. Στο νέο του μυθιστόρημα «Ελευθερία», που κυκλοφόρησε στη χώρα μας το 2011, η ηρωίδα του Πάτι Μπέργκλαντ αναφέρεται στο φιλμ του Νίκου Κούνδουρου «Ο Δράκος» δίνοντας την ευκαιρία στον συγγραφέα να κάνει τη δική του ενδιαφέρουσα ερμηνεία της ταινίας και της ελληνικής μεταπολεμικής ιστορίας.

Χρυσό Φοίνικα…

…δεν πήρε, αλλά «σήκωσε» όλο το φεστιβάλ πάνω του, έστω και με αρνητική δημοσιότητα. Λαρς φον Τρίερ είναι αυτός και κατάφερε στο φετινό Φεστιβάλ των Κανών να ανακηρυχθεί persona non grata. Ας όψεται το κακό χιούμορ και ο προκλητικός χαρακτήρας του Δανού σκηνοθέτη, ο οποίος ξεκίνησε τη συνέντευξη Τύπου για την ταινία «Μελαγχολία» με χλιαρές κρυάδες και κατέληξε να κάνει φιλοναζιστικές δηλώσεις. Μέχρι να προλάβει να τα «μαζέψει» και να πει ότι πήγε να κάνει ένα αστειάκι, το φεστιβάλ τον είχε διώξει με τις κλοτσιές. Από τότε σταμάτησε τις δημόσιες εμφανίσεις. Βλέπει κάμερες και δημοσιογράφους και τις αποφεύγει όπως ο διάβολος το λιβάνι.

Ψαλίδι

Υφίστανται ζητήματα λογοκρισίας εν έτει 2011; Κι όμως! Το πρόβλημα έχει επανέλθει εντονότερο και πιο ανησυχητικό από ποτέ. Η φυλάκιση του Ιρανού σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί και ο κατ’ οίκον περιορισμός του Κινέζου εικαστικού και ακτιβιστή Αϊ Βέι Βέι είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου για πολλούς καλλιτέχνες και διανοούμενους που διώκονται σε Ανατολή και Δύση για τις απόψεις και το έργο τους. Ο Τζαφάρ Παναχί, τον οποίο το ιρανικό καθεστώς καταδίκασε σε έξι χρόνια φυλάκιση και 20 χρόνια καλλιτεχνικής σιωπής, ήταν ο πρωταγωνιστής και ο μεγάλος απών στα διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ. Αμέτρητες ήταν και οι εκδηλώσεις αντίδρασης σε όλο τον κόσμο για τον «ενοχλητικό» της κινεζικής κυβέρνησης Βέι Βέι.

Ώρα για αντίο...

…σε όλους εκείνους τους σπουδαίους της τέχνης και του πολιτισμού που έφυγαν το 2011. Και ήταν πολλοί. Ο διεθνής Μιχάλης Κακογιάννης, ο συγγραφέας του «Μαουτχάουζεν» και του «Μεγάλου μας Τσίρκου» Ιάκωβος Καμπανέλλης, ο καλός μας άνθρωπος Θανάσης Βέγγος, ο δάσκαλος κινηματογραφιστής Ντίνος Κατσουρίδης, ο σπουδαίος Λυκούργος Καλλέργης, ο ποιητής και κριτικός θεάτρου Γιάννης Βαρβέρης, ο αξέχαστος Νίκος Παπάζογλου, ο «αναρχοαυτόνομος» Μανώλης Ρασούλης, η στιχουργός Σώτια Τσώτου, ο μουσουργός Αργύρης Κουνάδης, ο κορυφαίος φωτογράφος Κώστας Μπαλάφας, ο σκηνοθέτης της «Παραγγελιάς» Παύλος Τάσιος, ο διανοούμενος Βασίλης Διοσκουρίδης, η τελευταία ντίβα της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ Ελίζαμπεθ Τέιλορ, ο Βρετανός σκηνοθέτης Κεν Ράσελ, ο Ισπανός συγγραφέας Χόρχε Σεμπρούν, ο βρετανός σκηνοθέτης  Κεν Ράσελ και η αγαπημένη μας Σεζάρια Εβόρα. Καλό τους ταξίδι.

 topontiki.gr

Related Articles :